İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, İsrail’de siyasal krize ve kitlesel protestolara neden olan tartışmalı hüküm düzenlemesinin durdurulması için hükümete çağrıda bulundu.
Başbakan Binyamin Netanyahu’nun liderlik etmiş olduğu Likud partisinin önde gelen isimlerinden olan Gallant, Netanyahu’nun öncülük etmiş olduğu birlik hükümetinin Meclis’ten geçirmekte direttiği hüküm düzenlemesine dair görüntülü izahat yaptı.
Gallant, açıklamasında, İsrail ordusundaki binlerce yedek askerin eğitimlere katılmayacaklarını duyuru ederek hükümetin yasa tasarısına reaksiyon göstermelerine dair endişesini dile getirdi.
Savunma Bakanı, “Ülke içerisindeki ayrılık, İsrail ordusuna ve müdafaa teşkilatına derinlemesine nüfuz etti. Bu, İsrail’in güvenliğine yönelik aleni ve büyük bir tehdittir. Buna izin vermeyeceğim.” dedi.
Yargı düzenlemesi sürecinin durdurulması ve diyalog çağrısı yapan Gallant, şunları anlatım etti:
“(Askeri) Sahadan sesler duyuyorum ve endişeleniyorum. İsrail toplumunda yaşanmış olan vakalar ordunun ve müdafaa teşkilatının haricinde cereyan etmiyor. Öfke, hayal kırıklığı ve korku duyguları daha ilkin asla görmediğimiz boyutlara ulaştı. Bu tabloyu Başbakan Netanyahu’ya sundum. (Yargı düzenlemesi) Süreci şu anda durdurmalı ve oturup konuşmalıyız.”
“Yargıda bir değişikliğe ihtiyacımız var fakat büyük değişimler diyalogla yapılmalıdır.” değerlendirmesinde bulunan Gallant, “Şimdi kendi sesimle açıkca söylüyorum; yasama sürecini durdurmalıyız.” diye konuştu.
İki Likud milletvekilinden Gallant’a destek
Savunma Bakanı Gallant’ın çağrısına, Likud içerisinden de yardımcı geldi.
Likud milletvekilleri Yuli Edelstein ve David Bitan, Gallant’a katılarak, yasa tasarısının durdurulması ve diyalog çağrısında bulundu.
İsrail Meclisi’nde Dışişleri ve Savunma Komitesi’nin Başkanı olan Edelstein, Twitter hesabından yapmış olduğu açıklamada, Gallant’a teşekkür ederek, “Halkın çoğunluğu hüküm sisteminde bir değişim icap ettiğini anlıyor ve bunu istiyor fakat bu, geniş bir düşünce donanmasına varmak için sabır, diyalog ve kapsamlı bir söylemle yapılmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Bitan da Twitter hesabından benzer bir paylaşımda bulunarak şu şekilde dedi:
“Haftalar ilkin de dediğim gibi yasa teklifi durdurulmalı, hemen müzakerelere başlanmalı ve kapsamlı bir anlaşmaya varılmalıdır. Savunma bakanı arkadaşımın laflarını destekliyorum.”
Muhalefet lideri Lapid: “Cesur ve mühim bir adım”
Öte yandan, eski Başbakan ve karşıcılık partisi lideri Yair Lapid de Twitter hesabından yapmış olduğu paylaşımda, Gallant’ın, “İsrail Devleti’nin güvenliği için yürekli ve mühim bir adım attığını” belirtti.
Lapid, paylaşımında şu değerlendirmelere yer verdi:
“Yargı düzenlemesi milli güvenliğe ciddi şekilde zarar veriyor ve bu tehlikeli bozulmayı durdurmak onun (Gallant’ın) rolü ve sorumluluğudur.
İşte hakikat anı. Hükümete sesleniyorum; her şeyi durdurun. Yargı seçim kurulu hakkındaki yasa tasarısını ya da (koalisyon hükümeti ortaklarından Aryeh Deri’ye atfen) Deri Kanunu’nu geçirmeyin ve gelin Cumhurbaşkanlığı konutunda müzakere edelim.”
Aşırı sağcı Ben-Gvir’den, Gallant’ı görevden alması için Netanyahu’ya çağrı
Gallant’ın açıklamasına reaksiyon yayınlayan aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı ve birlik ortağı Itamar Ben-Gvir, Başbakan Netanyahu’ya Gallant’ı görevden alma çağrısında bulundu.
Twitter hesabından yapmış olduğu açıklamada Ben-Gvir, Gallant’ın “İsrail ordusunu pazarlık aracı olarak kullanan anarşistlerin şantaj ve tehditlerine teslim olduğunu” ileri sürdü.
Ben-Gvir, “Gallant, sağ seçmenin oylarıyla seçildi fakat pratikte solcu bir gündemi destekliyor. Medyanın ve protestocuların baskısı karşısında yere yığıldı. Başbakanı, onu hemen görevden almaya davet ediyorum.” ifadelerini kullandı.
Gallant, daha ilkin iptal etmiş olduğu konuşmayı yaptı
Gallant’ın 23 Mart’ta hüküm düzenlemesine karşı bir izahat yapması bekleniyordu, fakat İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşmesinin sonrasında bu konuşmayı iptal etmişti. Netanyahu, akşam saatlerinde Gallant ile aşağı yukarı 20 dakikalık bir müzakere yapmıştı.
Gallant, Netanyahu’ya ülke genelindeki hüküm düzenlemesi karşıtı protestoların orduya etkisinden bahsetmiş ve endişelerini iletmişti. Gallant, Netanyahu’nun girişimi üstüne konuşmasını iptal etmişti.
Netanyahu hükümetinin tartışmalı “yargı reformu”
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandıran, yargının, hakimlerin tarzı üstündeki tesirini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını duyurmuştu.
Netanyahu başbakanlığındaki birlik hükümetinin, yargının birtakım yetkilerini Meclis’e devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak suretiyle hükümet ile İsrail hüküm mekanizması arasında gerilime yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek hüküm makamı olarak vazife yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis’in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak düşünülen “temel yasalara” aykırılık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıklamış olduğu hüküm düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclis’in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük oranda elinden alınacağını belirtmişti.
Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın hüküm atamalarında laf sahibi olmasını öngören hüküm düzenlemesi, İsrail içerisinde ve internasyonal alanda yoğun şekilde eleştirilmişti.
Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un, taraflara “iç savaş” uyarısı yaparak sunmuş olduğu alternatif kurmaca da iktidar tarafınca reddedilmişti.
İsrail ordusunda savaş pilotları, denizaltı subayları, siber emniyet uzmanları, hususi kuvvetler gibi birimlere bağlı binlerce yedek asker, hükümetin tartışmalı hüküm düzenlemesini uygulaması halinde görevlerine devam etmeyeceklerini ya da eğitimlere katılmayacaklarını açıklamıştı.
İsrail’de iç ve dış istihbarat teşkilatları, öteki emniyet kurumlarının çalışanları da yaptıkları açıklamalarla hükümetin hüküm düzenlemelerine karşı itirazlarını duyurmuştu.
Devam eden münakaşa ve tepkilere karşın “yargı reformu” kapsamındaki “başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran” yasa tasarısı 23 Mart’ta Meclis’ten geçmişti.
Bu hafta Mecliste görüşülmesi beklenen öteki bir yasa tasarısı, hükümetin, Yüksek Mahkeme üyelerinin belirlenmesinde öncelikli laf sahibi olmasını ve böylece Yüksek Mahkeme Başkanını belirleyebilmesini öngörüyor.
Netanyahu öncülüğündeki koalisyon, hüküm düzenlemesine karşı davet yapan Gallant ve öteki Likud milletvekillerinin hükümetten desteğini çekmesi halinde Meclis çoğunluğunu yitirme tehlikesiyle yüz yüze kalabilir.
Bir yanıt bırakın